W ubiegłym tygodniu Kasia Cichopek wystąpiła w programie „Tomasz Lis na żywo”, gdzie jako ekspert komentowała zachowanie Katarzyny W.  – matki Madzi z Sosnowca.

Do końca nie wiadomo czym zasłużyła sobie na rolę eksperta w tej dziedzinie – prawdopodobnie z powodu swojego wykształcenia. W 2006 roku Kasia Cichopek obroniła w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej pracę dyplomową i otrzymała tytuł magistra psychologii.  Cichopek bardzo zależało na tym, żeby dobrze wypaść. Swoje twierdzenia popierała badaniami i używała fachowej terminologii. Twierdziła, że matka Madzi „miała efekt zająca„.

Właśnie to określenie niemal natychmiast stało się klasykiem. Nic zatem dziwnego, że w końcu trafiło do Wikipedii. Oto co można tam znaleźć pod tym hasłem:

Efekt zająca − nieistniejąca w nauce nazwa efektu przywołana przez celebrytkę Katarzynę Cichopek, absolwentkę SWPS w trakcie programu Tomasz Lis na żywo. Celebrytka zaproszona została jako ekspert w sprawach psychologii. Tłumacząc pewną matkę, która zgłosiła zaginięcie swojego martwego dziecka, powiedziała:
Niektórzy w wielkim stresie mają efekt zająca, czyli najpierw stają jak wryci, nie wiedzą, co mają robić, a później uciekają i działają w afekcie. Ponadto, jeśli ktoś zacznie w takiej sytuacji kłamać, to nie może już później przestać i brnie w tych kłamstwach. Taka osoba jest po prostu sparaliżowana strachem.

Wypowiedź celebrytki została odnotowana i wyśmiana przez tabloidy  oraz portale plotkarskie. Jako kolejnego eksperta cytowano prof. Janusza Czapińskiego:

Udzielił nam krótkiej lekcji, na której wyłożył, dlaczego używana w mediach przez Kasię Cichopek terminologia (rzekomo z dziedziny nauk psychologicznych) to strzał kulą w płot. Określenie Kasi, opisujące zachowanie matki śp. Madzi z Sosnowca to zwrot jedynie wyglądający na akademicki termin. I to przy założeniu, że „efektu zająca” nie pomyliła z „efektem prof. Zajonca”.

Zarówno nazwa efekt zająca, jak i efekt prof. Zajonca nie występują w literaturze psychologicznej. Rzekomy „efekt prof. Zajonca” to efekt czystej ekspozycji, a „efekt zająca” to chybiona nazwa „walcz, albo uciekaj” − podstawowej reakcji organizmu na stres.

(fot. YouTube)